Phải nói rằng, phần lớn người sáng tạo nội dung đều đang làm video một cách bản năng, theo cảm hứng cá nhân. Tuy nhiên, cũng có rất nhiều YouTuber cuối cùng phải từ bỏ kênh vì không thấy được sự tăng trưởng hay sự quan tâm từ khán giả. Họ không biết như thế nào là một video đã sẵn sàng để xuất bản, hoặc chưa biết nên chuẩn bị video theo phương pháp nào.
Kết quả là quá trình sáng tạo trở nên hỗn loạn, nhiều người chỉ làm video theo sở thích mà không hề quan tâm liệu người xem có hứng thú hay không.
Vì vậy, để giữ chân khán giả và khiến họ không cảm thấy lãng phí thời gian khi xem video của bạn, chúng ta cần nói đến hai điều quan trọng: lập kế hoạch và chỉnh sửa video một cách đúng đắn.
Mục lục
Chỉnh sửa video là gì?
Nếu bạn tìm kiếm trên Google, định nghĩa về chỉnh sửa (biên tập) có thể hơi xa lạ: đó là hoạt động chuẩn bị nội dung in ấn, phát thanh, truyền hình hoặc phim ảnh để phát hành. Nói cách khác, chỉnh sửa là bước cuối cùng để hoàn thiện nội dung.
Có hai điểm quan trọng trong định nghĩa này:
-
Thứ nhất, biên tập dùng để tổ chức và cấu trúc thông tin. Điều đó nghĩa là video cuối cùng cần có cốt truyện và logic, chứ không thể chỉ là tập hợp những đoạn hình ảnh ngẫu nhiên.
-
Thứ hai, bố cục và trình tự trong video phải có ý nghĩa. Các cảnh quay cần được sắp xếp sao cho người xem dễ theo dõi và cảm thấy hấp dẫn.
Như vậy, tất cả các cảnh quay thô cần được định hình thành một câu chuyện có cấu trúc rõ ràng và hình thức hoàn chỉnh thông qua biên tập.
Vai trò của lập kế hoạch trong quá trình làm video
Lập kế hoạch là bước đầu tiên và cũng quan trọng không kém. Mỗi ý tưởng video thường xuất phát từ một mục tiêu cụ thể: thể hiện bản thân, kiếm tiền, hay nổi tiếng. Nhưng mục tiêu chung mà tất cả người sáng tạo đều chia sẻ chính là: có nhiều lượt xem.
Tuy nhiên, định nghĩa về chỉnh sửa không bao gồm bước “lập kế hoạch để thu hút người xem”. Vì vậy, chính bạn cần bổ sung giai đoạn này vào quy trình của mình.
Lập kế hoạch giúp bạn xác định mục tiêu, xây dựng cấu trúc cho video, lên kịch bản sơ bộ, hình dung trình tự quay và sẵn sàng cho giai đoạn hậu kỳ.
Nhưng giữa bước lập kế hoạch và chỉnh sửa vẫn còn thiếu một yếu tố rất quan trọng: thu hút sự chú ý.
Bạn có thể có một ý tưởng hay, nhưng nếu không truyền tải nó sao cho thú vị và cuốn hút, thì video vẫn sẽ thất bại. Một video hấp dẫn phải có cốt truyện. Và đó chính là cầu nối giữa việc lên kế hoạch và biên tập video.
Toàn bộ quá trình làm video hiệu quả gồm:
-
Ý tưởng video
-
Nghiên cứu chủ đề (chọn tài liệu, tìm hiểu độ phổ biến và mối quan tâm của khán giả)
-
Xây dựng dàn ý hoặc khung nội dung
-
Viết kịch bản hoặc kế hoạch quay
-
Chọn địa điểm và đạo cụ (nếu cần)
-
Tiến hành quay
-
Chỉnh sửa video
Như bạn thấy, quá trình này không hề ngẫu nhiên. Nó được tổ chức bài bản để đảm bảo video có chất lượng cao và thu hút người xem.
Ba kiểu tiếp cận phổ biến khi làm video
-
Ứng biến hoàn toàn: Nghĩ ra ý tưởng và quay ngay.
-
Ứng biến có kế hoạch sơ bộ: Có ý tưởng và chuẩn bị qua loa.
-
Lập kế hoạch đầy đủ: Có ý tưởng, nghiên cứu kỹ, viết kịch bản và thực hiện theo đúng kế hoạch.
Cả ba cách đều có thể hiệu quả, nhưng không phải ai cũng phù hợp với tất cả. Hãy cùng xem xét kỹ từng kiểu:
Ứng biến hoàn toàn – Tự do nhưng rủi ro cao
Đây là phương pháp phổ biến với những người nghĩ rằng cảm hứng và tính tự nhiên sẽ đủ để tạo ra video hấp dẫn. Nhưng để kể một câu chuyện có logic, xuyên suốt, nói trôi chảy và có sức hút từ đầu đến cuối là một kỹ năng chuyên nghiệp.
Hầu hết những người ứng biến mà không có cấu trúc rõ ràng sẽ dẫn đến nội dung rời rạc, lặp lại, thiếu mạch lạc. Khán giả xem xong không hiểu video muốn truyền đạt điều gì, và rời đi sớm.
Ngoài ra, việc không chuẩn bị khiến bạn tốn rất nhiều thời gian hậu kỳ để “vá víu” lại các đoạn quay không nhất quán.
Một ví dụ điển hình:
-
Tìm địa điểm, dựng máy: mất hơn 1 giờ
-
Quay nội dung ứng biến: mất 1–2 giờ vì nói lan man, lặp lại
-
Chỉnh sửa hậu kỳ: mất thêm nhiều giờ để cắt ghép hợp lý
So với việc có sẵn kịch bản, thì tổng thời gian và công sức bị đội lên rất nhiều.
Ngẫu hứng một phần
Và đây là một ví dụ cụ thể: vài năm trước, chúng tôi đã xử lý một trường hợp và học cách quay vlog hiệu quả.
Ý tưởng, chủ đề và kế hoạch video sơ bộ sau đó chỉ mất của chúng tôi không quá 30 phút . Nghĩa là, chúng tôi chỉ phác thảo mục tiêu chính của video, ghi chú những địa điểm chúng tôi cần, viết ra những câu chuyện cho chúng và đưa tất cả những điều này vào một kế hoạch sơ bộ.
Tất nhiên, điều đáng lưu ý và thêm vào là — chúng tôi đã rất quen thuộc với địa điểm đó, không khó để chúng tôi tưởng tượng ra mọi thứ ở đó. Khi bạn chưa biết nơi mình sẽ đến, bạn chỉ có thể lên kế hoạch cho mọi thứ một cách sơ bộ. Nhưng như vậy còn hơn là không có gì cả.
Tuy nhiên, việc chuẩn bị ngay cả một kế hoạch không đầy đủ như vậy cũng đã làm giảm đáng kể số giờ chúng tôi dành cho quá trình quay phim — chỉ cần vài giờ là đủ để chúng tôi đi qua tất cả các địa điểm được đánh dấu trước và kể tất cả những câu chuyện mà chúng tôi đã đọc và tự ghi chép trước đó.
Nhưng điều quan trọng nhất mà kế hoạch giúp ích vào thời điểm đó — chúng tôi đã nêu ra vấn đề của video trong đó. Nghĩa là, đây không chỉ là một vlog vì mục đích của một vlog — chúng tôi đã suy nghĩ kỹ về những cảm xúc mà chúng tôi muốn gợi lên ở mọi người và bằng cách nào.
Kết quả là, quá trình quay phim (nhờ có kế hoạch nào đó) mất khoảng một tiếng rưỡi đến hai tiếng .
Và cuối cùng là biên tập. Nhưng ngay cả khi có bản thảo kế hoạch, không phải mọi thứ đều được quay như ý tưởng ban đầu, vì kế hoạch không chính xác và không tính đến 100% mọi thứ. Do đó, việc biên tập một video dài 20 phút vẫn mất khá nhiều thời gian.
Ưu điểm của kế hoạch này là các phân đoạn đã quay có thể được phân phối trên dòng thời gian theo thứ tự bạn đã nghĩ trước, giúp giảm thời gian chỉnh sửa. Nhưng vì kế hoạch chưa hoàn thiện nên chúng tôi phải viết nhiều phân đoạn lồng tiếng sau đó, vì không có đủ logic giữa những gì chúng tôi đã lên kế hoạch trước và những gì chúng tôi quay ngẫu nhiên và muốn giữ lại trong video cuối cùng. Đây chính xác là điều làm phức tạp quá trình và tăng thêm giờ chỉnh sửa.
Từ lúc chúng tôi bắt đầu tìm nhạc và tải tệp vào chương trình chỉnh sửa cho đến khi tạo video cuối cùng, mất 4 giờ, vì vẫn còn kế hoạch, nhưng nó bị kéo dài do có quá nhiều sự ngẫu hứng cần kết nối.
Một giờ nữa dành cho phần tiêu đề và hiệu ứng, kết quả là thời gian cuối cùng là 5 giờ. Nhưng ở đây cần phải nhấn mạnh một lần nữa: video này có kế hoạch, mục tiêu, cốt truyện và thậm chí là kết luận. Nó cũng có chỗ cho sự ứng biến, phải được kết nối sau đó với các phân đoạn diễn ra theo đúng kế hoạch.
Định dạng này dành cho : những người quay vlog hoặc video mà không thể loại trừ sự ứng biến và lên kế hoạch chi tiết cho cốt truyện, tức là viết ra kịch bản từng chữ một. Và tất nhiên, những người cảm thấy thoải mái khi làm việc theo cách này.
Hoàn thành kế hoạch
Và đây một lần nữa là ví dụ của chúng tôi, nhưng đã cập nhật rồi.
Từ lúc nảy ra ý tưởng cho đến lúc chúng tôi đặt dấu chấm vào bản thảo hoàn chỉnh mất khoảng 5 giờ, thực ra thì khá nhiều thời gian, nhưng phần thú vị nhất mới bắt đầu sau đó.
Việc quay phim và viết Bài tập kỹ thuật cho biên tập viên mất khoảng một giờ nếu video phức tạp và chúng tôi quyết định thêm một loạt video quay màn hình và hình ảnh vào video.
Trung bình, biên tập viên của chúng tôi dành từ 3 đến 5 giờ cho một video tiêu chuẩn dài 20 phút, tùy thuộc vào độ phức tạp của video: nếu có nhiều nội dung chèn và video dài nửa giờ, có thể mất năm giờ, nhưng nếu đó là video mang tính hội thoại nhiều hơn với tiêu đề và không có gì khác, thì vài giờ là đủ.
Và điều gì xảy ra, nhờ vào nhiều giờ dành cho kịch bản: thay vì cả ngày để quay phim, chỉ mất chưa đến một giờ, thay vì cả ngày để lựa chọn tài liệu — chỉ mất nửa giờ để viết bài tập kỹ thuật cho biên tập viên, người đã chuẩn bị sẵn tất cả hình ảnh và tiêu đề, chỉ cần lắp ráp video và chỉnh sửa trong vòng vài giờ.
Thay vì ba ngày, bạn có thể dễ dàng hoàn thành toàn bộ quá trình lên ý tưởng, quay và chỉnh sửa video trong một đến một ngày rưỡi làm việc, và điều này chỉ để không khiến bản thân bị quá tải với các nhiệm vụ trong một ngày.
Những nhà sáng tạo nội dung có hàng triệu người theo dõi luôn làm việc với một kịch bản rõ ràng; trong một số trường hợp, họ không thể quay phim mà không có kịch bản rõ ràng.
Ví dụ, hãy xem video của MrBeast, anh ấy thổi bay mọi thứ ở đó và tổ chức nhiều cuộc thi với các mánh khóe khác nhau. Để nghĩ ra điều gì đó như vậy, bạn không chỉ cần viết một kịch bản, mà cả một đội phải làm việc ở đó.
Điều quan trọng là phải hiểu rằng video chuyên nghiệp không được tạo ra mà không có kế hoạch và kịch bản. Không bao giờ có chuyện một video cốt truyện hay được quay mà không có mục đích và ý tưởng — luôn có khối lượng công việc khổng lồ về nội dung.
Định dạng này dành cho : những người sáng tạo có thể xây dựng cốt truyện của video trước, tức là dựa vào sự kiện, thông tin hoặc cốt truyện. Tất nhiên, bạn sẽ không thể quay vlog theo định dạng này, nhưng bất kỳ nội dung giáo dục, tin tức, lịch sử, giải trí, nghệ thuật hoặc phim tài liệu nào — đều có thể dễ dàng.
Như bạn hiểu, chúng tôi không đưa ra và thực sự không có ý định đưa ra câu trả lời cho câu hỏi ” Bạn nên tự mình tạo video thú vị trên YouTube như thế nào “. Tại sao? Bởi vì nó có rất nhiều sắc thái: định dạng video của bạn là gì, làm thế nào thuận tiện hơn cho bạn khi làm việc, quy trình nào dễ hơn cho bạn — kịch bản hay chỉnh sửa?
Có một điều có thể khẳng định chắc chắn: bất kỳ video nào cũng cần có kế hoạch, cốt truyện và biên tập, vì nếu không có chúng, không thể tạo ra nội dung thú vị mà người xem sẽ xem. Nhưng làm thế nào để bạn thuận tiện hơn khi làm điều này — đó là câu hỏi dành riêng cho bạn, những người sáng tạo nội dung.
Kết luận
Bạn có thể làm video theo cách mình muốn. Nhưng nếu muốn tạo ra nội dung có khả năng thu hút và giữ chân người xem, hãy bắt đầu với ba yếu tố nền tảng: lập kế hoạch – xây dựng cốt truyện – chỉnh sửa chuyên nghiệp.
Nếu bạn thấy video của mình không có lượt xem, không ai phản hồi, hoặc YouTube không hiển thị nội dung cho người khác, có thể lý do không nằm ở thuật toán — mà chính là ở nội dung chưa thực sự thu hút người xem.
Hãy bắt đầu từ những điều cơ bản: lên kế hoạch rõ ràng, viết kịch bản hấp dẫn và biên tập có cấu trúc. Đó chính là chìa khóa để nâng tầm video của bạn.
